Childnet Çocuklar İçin Güvenli İnternet Mücadelesi Veriyor
İnterneti çocuklar için güvenli bir yer haline getirmeye destek olmak için dünyanın her yerinde iş birliği yaparak çalışan Childnet International organizasyonu; anne-babalar, bakıcılar, öğretmenler, profesyoneller, 3-18 yaş arası çocuk ve gençlerle birlikte çalışarak, sohbetler ederek çevrimiçi deneyimleri inceliyor ve güvenlik tavsiyeleri oluşturuyor.
Çalışmaların temelinde, internetin doğru kullanıldığında çocuklar ve gençler için harika bir araç olduğu gerçeği yatmaktadır.
Siber Güvenlik Uzmanı Ve Yazarı Aviva Zacks’ın her ebeveynin okuması gereken yazısını sizlere sunuyoruz:
Anne babalar olarak çocuklarınızı tehlikelere karşı korumak için büyük çaba harcıyorsunuz; bununla beraber çocuklarınız her gün internette çevrimiçi birçok tehdide maruz kalıyorlar. Zorbalar, tacizciler, rahatsız edici içerikler, kişisel bilgilerin çalınması ve normal hayatta çocuklarımızın yaşamasına asla izin vermeyeceğimiz bir sürü başka şey…
ABD’de yapılan bir araştırma her 5 gençten 1’i internette yabancıların kendilerine cinsel yaklaşımlarda bulunduğunu söylüyor ve bunların sadece %25'i olayı ebeveynlere anlatıyor.
Bu korkunç durum birçok ülkede muhtemelen bu şekildedir. Çocuklarımız Youtube, Reddit gibi web sitelerini kullanarak sınırsız bir içerik havuzuna ulaşabilirler. Telefonlardan sosyal medyaya ve sonsuz internet sitesine her mekândan her an ulaşarak sürekli tehlike altındadırlar.
Elbette sürekli kötü bir şey olmuyor ama her an ulaşabilecekleri iyi ya da kötü içerikler mevcut ve risk altındalar. Youtube üzerinden yararlı bilgilere ulaşmanın kolaylığı kadar zararlı bilgilere de ulaşılabiliyor.
Youtube’da Çocuklarımızın İzleyeceklerini Nasıl Kısıtlarız?
Bu soruya cevap vermek oldukça zor; ancak ebeveynler için çeşitli seçenekler mevcut;
Öncelikle yapılması gereken çocukları çevrimiçi tehlikelere karşı eğitmek. Hem sizlerin çocukları sürekli takip edebilmeniz mümkün değil hem de gençliğe adım atmış çocuklarımızın da dijital gizliliğe ihtiyacı vardır. Onları güvenli internet konusunda eğitmek ve bir sorunla karşılaştıklarında sizlere bilgi vermelerini sağlayacak güven ve arkadaşlık ortamını oluşturmak en iyisi olacaktır.
Çocuklar İnternette Ne Yapar?
Pew Araştırma Merkezi 2015 yılında yaptığı çalışmada gençlerin %92 oranda her gün internete girdiğini ve %75 oranıyla da akıllı cep telefonu sahibi olduğu sonuçlarına ulaştı. Avustralya’da yapılan bir çalışma ise 8-11 yaş çocukların %95 oranında son bir ay içinde internete girdiği bilgisine vardı.
En yaygın siteler Youtube, Facebook ve Roblox benzeri çevrimiçi oyunlar olarak belirlendi. E-posta ya da kısa mesajlaşma gibi uygulamalar geride kalırken sonsuz içerikli Instagram, Youtube, Snapchat vb uygulamaların gözde olduğu görüldü.
Çevrimiçi Yabancı Tehdidi
Instagram, Twitter, Facebook gibi siteler yabancılar ile de iletişime imkân tanırlar. Facebook kullanıcılarının %50’si hiç tanımadıkları kişilerden gelen arkadaşlık isteklerini kabul ediyorlar. Youtube yorumlar kısmı sahte profilli kötü niyetli kişilerin ulaşmasına da açık
Ebeveyn Denetimleri
Birçok modern cihaz, uygulama, web tarayıcısı ebeveyn denetimi ve erişim kısıtlaması sunabiliyor. Birçok virüs koruma yazılımı da ebeveyn denetimi içeriyor;
Bitdefender
Bitdefender Premium versiyonu webcam filtresi, etkinlik raporu, geçmiş ve uyarılar, sosyal medya ve cep telefonu izleme, IP izleme ve engelleme, SMS ve çağrı izleme, web sitesi ve uygulama engelleme ile konum izleme gibi bir çok özelliğe sahiptir.
Norton
Norton Zaman, web, arama, sosyal medya ve konum denetimi, kişisel bilgilerin korunması, erişim talebi ve 10 cihaza kadar destek özelliklerine sahiptir.
Avast
Avast web sitesi engelleme özelliği Norton ve Bitdefender'dan daha az müdahalecidir. Ebeveynler belirli web siteleri ve anahtar kelimeleri engelleyebilir.
Birçok antivirüs programı aile kontrolü içermekle birlikte çalışmalar göstermiştir ki en önemli koruma eğitim ve çocuklarla sohbettir.
Netflix gibi platformlar, içeriği parola ile kısıtlayan ebeveyn denetimlerine sahiptir. Bu denetimler sadece yetişkinlere yönelik programları engeller. İphone’ların ayar menülerinde de ebeveyn denetimleri mevcuttur.
Teknoloji le ilgilenen meraklı çocuklar bazı yazılımlar ile ebeveyn denetim sistemlerini atlatabilmektedir. Bunu engellemek için işletim sistemlerinde çocuklarınıza yönetici yetkisi olmayan hesaplar kullandırabilirsiniz. Böylece yazılım yüklemelerini engelleyebilirsiniz.
Son olarak da çocuklarınıza bazı internet kullanım alışkanlıkları kazandırarak güvenlik sağlayabilirsiniz:
- Telefon numarası, e-posta, adres veya kişisel bilgilerin asla paylaşılmaması
- Göndermeden düşünmeyi. Karşıda birine bir gönderi yaparken gereksiz bilgileri eklememek
- Online eylemlerinin gerçek hayatta sonuçları olabileceği
- Facebook ve diğer çevrimiçi platformların gizlilik ayarlarını kullanmak
- Parolaları asla paylaşmamayı
- Anne baba izni olmadan online bir arkadaşınız ile gerçek hayatta buluşmamak
Facebook
Facebook gençler uzaklaşmaya başlamış olsa da halen en popüler uygulamalardan biridir. Facebook profili çocuğunuzun okul ya da diğer sosyal çevrelerdeki arkadaşlarıyla uyumu için önemlidir. Facebook kullanımında bahsettiğimiz çevrimiçi tehlikeler dışında şu an paylaştıklarının ilerideki yaşamını da etkileyebileceği unutulmamalıdır. Yüksek okulların kabul süreçlerinde hatta işe alımlarda Facebook vb. gibi kanallarında incelendiği bilinmektedir.
Facebook, Facebook Live özelliğini açıkladı. Kullanıcının arkadaş listesinde yayınlanan videolar, olmasına rağmen paylaşılabiliyor da. Bu şekilde düzenlenmemiş, kontrolsüz, ham videolar bağlantısı olmayan kullanıcılara da ulaşabilir. Üzücü bir şekilde Facebook toplu tecavüz ve Philando Castile cinayetiyle ilgili görüntüler sebebiyle büyük eleştiriler aldı.
YouTube
Her yaştan insan tarafından kullanılan bu popüler video paylaşım sitesi çocukların eğitimi ve eğlencesi için kullanılsa da birçok rahatsız edici içerik de barındırıyor.
Youtube kullanıcıları sakıncalı videoları işaretleyebiliyor, Youtube çocuk modu kullanılabiliyor; ancak bu güvenlik çözümleri maalesef mükemmel değildir. Küçük çocukların güvende olduklarından emin olmak için ne izledikleriniz bilmelisiniz.
- Çocuğunuzun kulaklık olmadan dinlemesini sağlayın ki siz de takip edebilesiniz.
- Arada sırada geçmişe bakarak ne izlediklerini kontrol edin
- Çocuğunuzu güvenli çocuk kanallarını izlemeye teşviş edin
YouTube Karanlık Yüzü
Yüzeyde zararsız görünen sayısız kanal var; ancak derin ve dikkatli bir bakış içerikte zararlı ve rahatsız edici unsurları fark edebilir.
Masum bir çocuk çizgi filmi gibi görünse de çocukları birbirlerine iğnelerle saldırmaya teşvik edenler, saldırmaya, çalmaya, ortalığı dağıtmaya teşvik edenler vb. birçok videoya rastlanabiliyor.
Bazı videolar ünlü hepimizin bildiği karakterlerin sahtesiyle çocukları kötü eylemlere teşvik edebiliyorlar.
Oyuncuların ünlü Disney kahramanları ya da Spider Man, Superman gibi giyinip uygunsuz videolar çektiği bir çok içerik ile çocuklarınıza zarar verilebilir.
Önerilen İçerik Tuzağı
Ebeveynlerin dikkat etmesi gereken bir konuda çocuğunuz güzel bir video izlerken birkaç dakika sonra önerilen bir videoyu tıklayıp rahatsız edici bir içeriğe yönelebilirler.
Bunu durdurabilmek için katı bir denetim yapmak ya da internet kullanımını gerçek zamanlı olarak takip etmek dışında yapabileceğiniz pek bir şey yoktur.
YouTube Ebeveyn Denetimleri
Youtube’un kendi ebeveyn denetimi mevcut, ama mükemmel değildirler ve kötü içerikleri sızdırabilirler. Gene de kullanarak riski azaltmış olursunuz.
- Bildiğiniz belli içerik türlerini ve oluşturucularını engelleyin.
- Yalnızca onaylanmış içeriklere izin verin. Bu özellikle belirli içeriklere onay verebilir ve bunların dışındakileri izlemelerini engelleyebilirsiniz
- Arama özelliğini kapatın. Bu şekilde çocukların arama sırasında yanlış videolara yönlendirilmesini engellersiniz
- Kullanımı Youtube Çocuk ile sınırlayın. %100 korumasa da yetişkinlere yönelik birçok içeriği kaldırır.
Snapchat
Snapchat, kullanıcıların arkadaşlarına resim ve video gönderebildiği mobil cihazlar için bir mesajlaşma uygulamasıdır. ABD ‘de gençlerin %32 si tarafından kullanılmaktadır.
Facebook gibi değildir, çocuğunuzun hesabına doğrudan girmeden yaptıklarını göremezsiniz.
- Çocuğunuzla birlikte Snapchat mesajlarını açıp inceleyin.
- Uygulama ayarlarından mesajların yabancılardan alınmasını engelleyin.
Çevrimiçi Oyun
Video oyunları, oynayanın diğer oyuncularla etkileşebileceği ve iletişim kurabileceği çok oyunculu hale geldiler. Roblox, Minecraft, Call of Duty bunlardan bazıları.
Çevrimiçi Kumar ve Bahis
Oyun adı altında kumar oynatan, çocukların ailelerinin kartları ile alım satım yapmalarını sağlayan içerikler de oldukça tehlikelidir. Kredi kartı bilgilerinizi çocuklara vermeyiniz ve bilmediğiniz oyunlarla ilgili çocuğunuz istedi diye kredi kartı ile satın alma yapmayınız.
Oyun içinde çeşitli bahisler sunan savaş, döğüş vb gibi bir çok oyun modeli de vardır çeşitli kanun açıklarını kullanıp kumar tanımı dışında kalsalar da gerçek anlamda kumar oynatıyor olabilirler.
Bu tür oyunları YouTube ünlülerini kullanarak cazip hale getirebilirler.
Ganimet Kutusu Bağımlılığı
Yeni bir trend olarak “ganimet kutuları” nın yükselişi görülebilir. Bazı oyunlarda oyuncular, açıldığında oyuncuya oyun içinde kullanılabilecek diğer sanal öğelerden rastgele seçilmiş bir seçim veren sanal bir sandık satın alabilir veya kazanabilir. Rastgele faktörü bazı tanımlamalara göre bu ganimet kutularını kumar olarak tanımlatabilir. Belçika hükümeti bu tür oyunlar kumar olarak tanımladı.
Çok kazançlı olan bir sistem birçok büyük oyun şirketi tarafından kullanılmakta. Ganimet kutularının adları oyundan oyuna değişse bile sistem hemen hemen aynıdır.
Oyun İçi Satın Alımlar
Cep telefonu, tabletler üzerinden oynanan birçok oyun microtransactions içerir. Genellikle App Store ya da Google Play Store hesabınıza bağlı kredi kartı üzerinden ücret alırlar. Oyunlar ücretsizdir; ama bu küçük ödemelere kontrol etmezseniz servet ödeyebilirsiniz.
Roblox, Pokemen Go, PlayerUnknown’s Battlegrounds gibi oyunlar aşırı microtransactions içerir. Ebeveynlerin bu konuya dikkat etmesi, takip etmesi gerekir. Bu küçük rakamlı ödemeler çocuklar için bağımlılık yapabilir ve kartınıza büyük bir fatura çıkabilir.
Microtransactions Nedir?
Oyun içinde işe yarayacak ekipmanların, canların vb küçük ücretlerle satılmasına Microtransactions denir.
Sonuç
Çocukların ve gençlerin çoğu için İnternet faydalı ve olumlu etkiler yapar. Bizlerin ebeveyn olarak sorumluluğu, İnternet kullanımı ile çocuklarımızın çevrimiçi gizliliği ve dijital güvenliği arasında sağlıklı bir denge saplamaktır. Çocuklarınızla sosyal medya ve içerik tüketimi hakkında kapsamlı bir şekilde konuşun ve sorunlar ortaya çıktığında müdahale etmeye hazırlıklı olun.
Aktif bir dinleyici olun, onları belirli içeriğin tehlikeleri hakkında eğitin ve çevrimiçi eylemlerinin sonuçları olabileceğiniz anladıklarından emin olun. Çocuğunuzun en çok kullandığı web sitelerini ve hizmetleri anlamak için biraz zaman ayırın. Onlara çevrimiçi olarak başkalarıyla nasıl iletişim kuracaklarını öğretmek, giderek daha internet merkezli olan bir toplumda başarılı olmanın anahtarıdır.